Ni e, i nunkhua a thlangher hma chuan i nun kha nangma ta liau liau bik emaw tiin ‘It’s my life’ chu han ti zel phawt mai teh. I taksa kha tu ta nge? E le, namgma ta..!! I ta, i taksa a ni a, i thuhnuaia awm a ni. I duh leh i banah mupui lem i chuantir thei a, i duhleh i mawngtamah pawh Diabola lem pawh i chhu thei alawm. I taksa, nangma ta leh i duh duh a i tih theih ani. I biangah pawh i duh chuan chukchu lem pawh i chhu thei a, i duh chuan chhimtir lem pawh i chuantir thei alawm. Rawn sawisel che an awm anih pawhin chumi chu mi a a ni tihna a ni mai a, ‘It’s my life’ tih hi a la hrelo a ni. Chanchintha Luka ziakah engnge inziak a pawmawh lova, Van lehkhabu ah pawh i hming chu lo chuanglo mai mai ang hmiang. I nun kha i ta a ni a, i thlarau chantur pawh nangma reltur a ni. Tuman sawitur an nei lova, sawi phak pawh an awm heklo.
I chhungten i duh aia hmain an kaitho thin che em? Peihlo chung chungin i tho thin em ni? I chhungte chu an mawl bawn tawp a nih chu. Ransa i ni lova, zawngte leh ui pawh i ni heklo. Pangpar huana dah ngai i ni lova, midang ang tho i ni. Mifing Plato-a te, Socrates te leh Aristotle te ang tho a siam i ni a. Khawvel Scientist ropuiber pawl Albert Einstein ang bawkin mit pahnih neia siam i ni a, India Hnam Pa Mahatma Gandhi ang bawkin hriatna beng pahnih i nei ve a, I zingthawh hun leh i mut hun relsak leh ruatsak ngai turin mi chhiahhlawh lah i ni heklo. Engahnge nangma mimal nunah hian i chhungten rawn inrawlh ve teh an tum thin?. Hei hi an hre velo ani mahna….. ‘it’s my life’ tih hi.
Nula i ni a, tunlai thil awmzia hre pha ve chin i ni a. MTV leh Channel [V] en pha ve tawkin i changkang a. Britney Spears nun leh Paris Hilton inchei dan te, Christina Aguilera leh Avril Lavigne chetphung leh khawsazia te pawh i hrethiam phak ve vek a. Mi changkang leh ram changkanga nula changkangte incheidan leh nun dan chu i lo copy a. Tahchuan he Zoram khawvela cheng, thliarkar rilru zim ho hian an sawisel che a ni maw? Engahmah ngai suh, an nun a ni lova, i nun a ni. I sam rawng sawisel tur khan tunge an nih? Duh leh i tikir thei a, duh leh i tihring thei bawk a, duh leh i met kawlh vek thei bawk alawm. Nangma sam a nih kha. Kohhran thalai hruaitu inti Christ deuh deuh ho khan i inchei dan leh i thawmhnaw chungchang kha Department inkhawm thupuiah te hman an tum hlawm em? Mi mawl, mi a leh mi chhawih an nih kha. Engahmah ngai suh. I rangkachak bengbeh man kha chengkhat pawh an thawhpui lo che a, i kawrhnuai leh i kekawrte pawh nangma suma i lei alawm. I duhleh a chunga thawmhnaw ha miahlo pawhin i leng thei alawm, nangma taksa leh nangma thawmhnaw a ni miau alawm. Duhleh rangkachak thi pathum awrh chung pawhin tuikang i nghak thei a, thuah sariha chhah pawh in i hmai i plaster thei bawk.
I mithmul kha in Pastor ta ani lova, i duh leh i pawtkawlh thei a, i duhleh i rinchawp thei bawk. I duhna hmun hmunah khuavang chhinchhiah i siamchawp thei bawk a, thenawmpa khabe ah i va hnawihtel a nih ngawt loh chuan tu pa huanthlai mah a pet hleinem. I hmui hnawihsen leh hnawihdum pawh i thu thu a ni. Beng pakhata bengbeh pali beh tlar pawh i duh a i nei a nih bawk chuan, chu pawh chu i thu a ni. Tu nu leh pa mahin an sawi buai phak i ni lo, i duh a, i ti a ni mai. I kawr hak pan thu leh i pawnfen chhinzia te, dul lang kawr emaw kekawr kap 2- inch vela tawi i hak thu fellowship naa lo sawitu chu a chiang chiahlo ani maithei. En ngun deuh teh, a hmavir a lo tla then te pawh ani mahna. A fanu pawh i ni lova, a fapaa bialnu pawh i ni heklo. I duhleh i mal thui lutuk lang tur pawhin pawnfen chhing lutuk nen pawh khawlai i leng thei alawm. I mal a ni a, a tihlanna hun leh hmun ah buai vak a ngai reng reng lo a nia. Chumi avang chuan khawilai thalai hruaitu tunlailo zetin emaw an fellowship naah a lo sawi che emni? Fellowship tawhlo tawp la a ni mai alawm, fellowship lo pawhin lenna tur i hre tam tho a ni lawmni?
Tlangval i ni maw? Eng ang nu leh pa nge i neih? Nu leh pa thenkhat hi chu an mawl ve khawp a nia. An fate nun hi an nun emaw ti hian anmahni thu thu hian awmtir zuk tum tlat thin a mawle!! An nulat tlangval chhuaha anmahni pawn an zawm peih hauh loh tur hi an fate zawm tir teh hi an tum thin a nia. Midang nunah thuneih talh hi an tum fo mai a, a changkanloh thlak asin!! Kan ngaihsan em em sapho pawh hian an fate mi puitling an lo nih chhoh tawh chuan an fate nunah an inrawlh tawh ngailo tih te hi an hrelo emaw ni, mi thunun teh hi an tum fo mai. Chuvangin nangma lam tal i fin a ngai a, i nun kha nangma ta a nia , i pain emaw i nuin emaw a hmansak dawnlo che a, nangma pual liau liau a nih avangin nangma hmantur a ni. Midang an rawn inrawlh tur a ni lo. Sunday a lo thleng a, tu pa thusawi thiamlo lutuk rei em em mai ngaihthlak ziah kha i ning thin em? A awm khawp mai. Sunday School kaia thu ngaihnawm loh deuh deuh ngaihthlak aia tuipuiawm zawk programme i hre teuh va, i kal ta zawk a nih pawhin i nun a nia, nangma thu vek a ni.
Zu leh ruihtheihthil te hi an sawi chamchi a,a sawitu lah hi upa lam an ni deuh zel lehnghal. Anni ang rual tan chuan a tiha tih ve chi ni nghallo chuan. Nang erawh chu tlangval i ni a, nupui fanau pawh i nei hleinem. Vawikhat tlangval manah i ti a nih pawhin nangma ka leh pumpui, nangma thisen zam leh chuap a nia a khawih. Mi mawl zinga a mawl zual ho hian thu rawn neih an tum ve teh fo hi an inrawlhlohna turah an inrawlh a, hei tak hi a lawm tuarhar em em, mahni kuanglo nawr an lo tih fo thin chu
Engang mihring pawh ni la, eng ang nun pawh nei la, i nun a ni a, i ta a ni. I duh angin i hmang mai a ni. Chu chu tunlai khawvel kalphung a ni. Ni e, a saptawngin ‘thinker’ an inti emaw ni, ‘critic’ an inti emawni, a enga pawh chu lo nise a chuti lai a khati lai lo ti lo ti ho reng reng hi chuan hringnun hi duhkhawplo reng reng in an hmang liam thin. Nang erawh chuan “khawvel alawm” tiin i hmui tuai la, i khabe dawmin ‘It’s my life’ han ti leh phawt mai teh.
Tichuan hlimtakin nuam em em leh pang tinatu nei lek lovin hringnun i hmangliam ang a. Vaivut chu vaivuta kir leh turin YMA hovin 6×3 a lei an laih khuar, uluk taka tlawmngai zual hovin an phiahfai leh an tlak rual sa ah chuan an zalh che ang a, i khabe dawmna puanah pawh ‘It’s my life’ tih chuang ngei an hmansak maithei che a sin. Nakinah Rorelna Lalthutphah hmaah chuan Nunna Bu te an keu ang a. Mitthi te thlarau chu tihlanin a awm ang a, chung thi theilo tharau chu an thiltihin a rawn zui ve bawk ang. Chutih hunah chuan nang pawh ‘It’s my life’ khan a rawn zui ang che
Van Pathian chuan ke ler thleng a puan ropui sinin A awmah rangkachak kawnghren a hreng a. A lu leh a sam chu beram hmul angin a var a, vur ang maiin. A mitte chu meialh ang a ni a, A kephahte chu dar tle mi ang a ni a, rawhtuina meia rawh thianghlim tawh ang maiin. A aw chu tui tamtak ri ang a ni a, A ka atang chuan khandaih hriamtak a chhuak a, A hmel chu nisat vanglai ang a ni. Chumi hmaah ngei chuan ila ding ang a, i hnungah i thiltihte chuan a rawn zui bawk ang che.
Keima nun alawm tia zilhna leh fuihna thu nangmah hmangaihtu ten an hrilh thin che awih lova i lo namnul kualvel kha i inchhir hun a lo la thleng ang a, theih nise siamthat leh i chak em em ang a. Mahse i tan inchhirna khua a tlai tawh ang a, keima nun a ni tia duhtuilo theihtawpa ilo chhek tawh i nun chhuanawmlo leh demawm, zahpuiawm ngawih ngawih chu Chatuan Lal hmaah chuan tihlan a ni ang a, A finna leh ropuina hmaah chuan i ding zo angem le? Inchhirin awmzia a nei tawh dawnlo. Chutih hunah chuan i hmai i hup ang a, A ropuina hmel eng hmaah chuan bihrukna hmun reng a awm dawn si lo.
I nun chu i han thlir ang a. OK, it’s my life i la ti ngam cheu angem?
Sunday, April 24, 2011
Friday, April 22, 2011
Nu leh Pate Hnena Naupang Thusawm Pek
1) - Ka kutte hi a la te si a, ka phak tawk a hna ka thawh ve apiangin fel famkim thlip thlep turin khawngaihtakin min beisei suh. Ka ke te hi a la te si a, i ruala ka kalve theih nan chak takin pen hlawih hlawih suh.
2) - I mitin thil alo hmuh tam tawh angin ka mitin thil a la hmu tam ve lova, khawngaihin ka tana tha tur min hmuhtir ta che. Tullo lutukah min khuahkhirh vak lo bawk la
3) - Inah hnathawh tur a awm fo dawn a, reilote chhunga naupang chhia chauh tur ka ni si a, phur taka ka thawh theihnan uluk takin inchhungkhur hna kalhmang min hrilh reng bawk la
4) - Ka rilru leh ngaihtuahna hi a la no riau va, pangchan mai te pawh hi ka tan a la awm riau mai a. Khawngaihtakin ka mamawh ngei mai tanah rilru min pek sak ang che. Min sawiselin min phunchiar khum fo lo la (nangni pawhin phunchiar khum in duh bik loh kha). In laka thiltih in duh ngei tur angin ka lakah pawh tive ang che u
5) - Pathian hnen atanga thilpek hlu ka ni. Pathianin ti tura a duh ang chiah chein min hlut la, Ka thiltihah mawh min phurh sak la. Nupui pasal tha ka neih theih nan min pui la, hmangaihna hmangin min vawng ang che.
6) - Puitling tha ni turin mi fuihna ka mamawh. Sawiselna chungchangah a chintawk hrethiam la, keimah min sawisel lo pawhin ka thiltihte chu i sawisel thei reng tih hria ang che
7) - Keima chungchangah thutlukna ka neih ve theihnan khawngaihin zalenna min pe ve la. Ka diklohna atanga ka zir thiam theihnan ka hlawhtlinloh pawh min phalsak teh
8) - Khawngaihin ka tlin bakah min phut sang lo la. Ka theihtawpa ka han tihve pawhin i beisei ang a phalo a ni tih min ngaihtuahtir thin. A harsa tih ka hria e, mahse ka ute nen chuan kawngaihtakin min khaikhin suh
9) - Thiante nena kan inkawm hlim changin thilsual ti mai turah min ngai suh. Min hlauhthawnpui lutuk reng suh. Ka nu leh pate hi ka tan in hlu hle a ni tih entir fo ka duh
10) - Sunday School ah leh Kohhran inkhawmah min hruaive fo rawh. Pathian thuawihna kawngah ka kalve zel theih nan ka entawn tur mi lo ni ang che
2) - I mitin thil alo hmuh tam tawh angin ka mitin thil a la hmu tam ve lova, khawngaihin ka tana tha tur min hmuhtir ta che. Tullo lutukah min khuahkhirh vak lo bawk la
3) - Inah hnathawh tur a awm fo dawn a, reilote chhunga naupang chhia chauh tur ka ni si a, phur taka ka thawh theihnan uluk takin inchhungkhur hna kalhmang min hrilh reng bawk la
4) - Ka rilru leh ngaihtuahna hi a la no riau va, pangchan mai te pawh hi ka tan a la awm riau mai a. Khawngaihtakin ka mamawh ngei mai tanah rilru min pek sak ang che. Min sawiselin min phunchiar khum fo lo la (nangni pawhin phunchiar khum in duh bik loh kha). In laka thiltih in duh ngei tur angin ka lakah pawh tive ang che u
5) - Pathian hnen atanga thilpek hlu ka ni. Pathianin ti tura a duh ang chiah chein min hlut la, Ka thiltihah mawh min phurh sak la. Nupui pasal tha ka neih theih nan min pui la, hmangaihna hmangin min vawng ang che.
6) - Puitling tha ni turin mi fuihna ka mamawh. Sawiselna chungchangah a chintawk hrethiam la, keimah min sawisel lo pawhin ka thiltihte chu i sawisel thei reng tih hria ang che
7) - Keima chungchangah thutlukna ka neih ve theihnan khawngaihin zalenna min pe ve la. Ka diklohna atanga ka zir thiam theihnan ka hlawhtlinloh pawh min phalsak teh
8) - Khawngaihin ka tlin bakah min phut sang lo la. Ka theihtawpa ka han tihve pawhin i beisei ang a phalo a ni tih min ngaihtuahtir thin. A harsa tih ka hria e, mahse ka ute nen chuan kawngaihtakin min khaikhin suh
9) - Thiante nena kan inkawm hlim changin thilsual ti mai turah min ngai suh. Min hlauhthawnpui lutuk reng suh. Ka nu leh pate hi ka tan in hlu hle a ni tih entir fo ka duh
10) - Sunday School ah leh Kohhran inkhawmah min hruaive fo rawh. Pathian thuawihna kawngah ka kalve zel theih nan ka entawn tur mi lo ni ang che
Hringnun leh Thihna
“Dimtein kal rawh aw, tah hian ka duhlai chu cham ang a zal a nia”
War Cemetery pakhatah chuan he thu lungchhiatthlak zet mai hi a awm a. Ni e, he leilung hian kan duhlai ngawih ngawihte vut leh vap chu a lo chhekkhawl thin anih hi!!! Thihna hian bawhchhiatni atang tawh khan hringnun hi a sual reng a, inhriatrengna reng awm tawh lohna hmunah nun hi a hnuk liam thin a lo ni
Kan duh reng vang ni lova kan hmangaih tak ten hringnun an herliamsan ni chuan - ‘rihsang mualliam kan la tiam lo’ tiin au lawm lawm mah ila auh kir rual an ni tawh lo. Thenkhat chu an neihchhun, an hmangaih em em leh an innghahna neihchhun liau liau te chu he Thihna kutvawt hian a lo laksak tawh hlawm a. Chutiang hun a lo thlen a mangthana thu hnuhnung sawi a tul chang a - .“Thlamuang takin kal rawh, ka duhlai” han tih dam diai mai te hi keichu khawvela thu sawichhuah har ka tih ber pawl a ni thin
Ni e, kan duhtak, kan hmangaih em em leh kan la thlakhlelh ngawih ngawih ten mual min han liamsan a. Kan pawm nin loh leh kan duat em em laite chu Thihna chuan a hnuaia kun turin min chhuhsak lui a. Tlangval tlawmngaite thlan laihah kan han zalh a, thlan vur zawnga lungnawi leh leiin an thlan thing kuang a zuk den rik te chuan thinlung hi a nghawr dawt dawt a. Thlan vur zawh anih tawh lah chuan a pawng thur ringawt a. Leivung tharlam sen seng sung chuan, “I duhlai chu ka angchhungah ka lem ta” tia chapo hmel takin min rawn hmachhawn a, chutih hunah zet chuan patling dawn hi a tawi tuk tawh mai thin
Hringnun tawp dan chu chuti zawng chu ani a, hringramah hian beiseitur reng reng an awm tawh lo. Anmahni ngaiin lokir leh turin han au thin mah ila khawvel kalphung leh nihphung bawhchhia a he hringrama rawn let leh te zawng rapthlak leh tihbaiawm mai an chang tawh thin
A nih leh Thihna chu anchhia em a lo nih chu le? Keichuan anchhiaah ka puh phal dawn hauhlo. Hringnun par rimtui leh vulmawi lai ber chu Thihna hi a ni zawk!!! Mifingte chuan mihring hian hunpui pathum kan nei tiin an sawi thin. PIANNI, INNEIHNI leh THIHNI te hi. Heng hunpui pathum zingah hian a ropuiber chu Thihni hi a ni. Tu dang vakin an hriatpui loh in i piang thei a, i damchhungin inneihni i tawng miahlo thei bawk. Thihni erawh chu i tawng ngei ngei dawn a, mi tamtakin an hre ngei bawk ang. Chuvangin Thihni hi ni ropui chungchuang a ni!! “Thihna ropuina em em chu chatuan nun nei tur a kailawn, zawh ngei ngei ngai a nihna hi a ni”.
Thihna hi malsawmna a ni tih hi thilmak a ni hran lemlo. Hringnun zinkawngah hian kan hriat leh thiamna te, kan ropui leh theihna miltawk ang zelin mitinin phurrit kan phur theuhva, chu nghawngkawl kan khenthlak theihna awmchhun chu Thihna chauh hi a ni. Thihna lui kan daikai hunah chauh engthawlna kan chang mai dawn a lo ni. Kaltaten ngaiin min au ngai lova, an kalsanate hi a ni lunglenga kur thin zawk ni
William Shakespeare khan Thihna hi Siamtu’n thiam taka a ruat a ni tih a hmuthiam ngawtin ka hre thin. HAMLET thawnthuah khan ti hian a sawichhuah kha, “Khawvela ruang hmasaber kha ruang chhiarsenlohin a zui tawh a, i pa khan a pa a lo sun tawh a, chutianga insun chhawng zel chuan tun hun hi min thlen a ni” tiin a sawichhuak a nih kha. Thihna awm talo se, khawvela mihring piang tawh zawng zawng hi khawvelah la awmin hringnun hi han hmangho vek mai dawn teh ila chuan khawvel hi a buai ve ngawt ang le!!
He hringnuna Siamtu’n themthiam taka Thihna a lo dah hi nun tihlutu, nun timawi a tithlakhlelhawmtu a lo ni a, anchhia awzawng a lo ni love
War Cemetery pakhatah chuan he thu lungchhiatthlak zet mai hi a awm a. Ni e, he leilung hian kan duhlai ngawih ngawihte vut leh vap chu a lo chhekkhawl thin anih hi!!! Thihna hian bawhchhiatni atang tawh khan hringnun hi a sual reng a, inhriatrengna reng awm tawh lohna hmunah nun hi a hnuk liam thin a lo ni
Kan duh reng vang ni lova kan hmangaih tak ten hringnun an herliamsan ni chuan - ‘rihsang mualliam kan la tiam lo’ tiin au lawm lawm mah ila auh kir rual an ni tawh lo. Thenkhat chu an neihchhun, an hmangaih em em leh an innghahna neihchhun liau liau te chu he Thihna kutvawt hian a lo laksak tawh hlawm a. Chutiang hun a lo thlen a mangthana thu hnuhnung sawi a tul chang a - .“Thlamuang takin kal rawh, ka duhlai” han tih dam diai mai te hi keichu khawvela thu sawichhuah har ka tih ber pawl a ni thin
Ni e, kan duhtak, kan hmangaih em em leh kan la thlakhlelh ngawih ngawih ten mual min han liamsan a. Kan pawm nin loh leh kan duat em em laite chu Thihna chuan a hnuaia kun turin min chhuhsak lui a. Tlangval tlawmngaite thlan laihah kan han zalh a, thlan vur zawnga lungnawi leh leiin an thlan thing kuang a zuk den rik te chuan thinlung hi a nghawr dawt dawt a. Thlan vur zawh anih tawh lah chuan a pawng thur ringawt a. Leivung tharlam sen seng sung chuan, “I duhlai chu ka angchhungah ka lem ta” tia chapo hmel takin min rawn hmachhawn a, chutih hunah zet chuan patling dawn hi a tawi tuk tawh mai thin
Hringnun tawp dan chu chuti zawng chu ani a, hringramah hian beiseitur reng reng an awm tawh lo. Anmahni ngaiin lokir leh turin han au thin mah ila khawvel kalphung leh nihphung bawhchhia a he hringrama rawn let leh te zawng rapthlak leh tihbaiawm mai an chang tawh thin
A nih leh Thihna chu anchhia em a lo nih chu le? Keichuan anchhiaah ka puh phal dawn hauhlo. Hringnun par rimtui leh vulmawi lai ber chu Thihna hi a ni zawk!!! Mifingte chuan mihring hian hunpui pathum kan nei tiin an sawi thin. PIANNI, INNEIHNI leh THIHNI te hi. Heng hunpui pathum zingah hian a ropuiber chu Thihni hi a ni. Tu dang vakin an hriatpui loh in i piang thei a, i damchhungin inneihni i tawng miahlo thei bawk. Thihni erawh chu i tawng ngei ngei dawn a, mi tamtakin an hre ngei bawk ang. Chuvangin Thihni hi ni ropui chungchuang a ni!! “Thihna ropuina em em chu chatuan nun nei tur a kailawn, zawh ngei ngei ngai a nihna hi a ni”.
Thihna hi malsawmna a ni tih hi thilmak a ni hran lemlo. Hringnun zinkawngah hian kan hriat leh thiamna te, kan ropui leh theihna miltawk ang zelin mitinin phurrit kan phur theuhva, chu nghawngkawl kan khenthlak theihna awmchhun chu Thihna chauh hi a ni. Thihna lui kan daikai hunah chauh engthawlna kan chang mai dawn a lo ni. Kaltaten ngaiin min au ngai lova, an kalsanate hi a ni lunglenga kur thin zawk ni
William Shakespeare khan Thihna hi Siamtu’n thiam taka a ruat a ni tih a hmuthiam ngawtin ka hre thin. HAMLET thawnthuah khan ti hian a sawichhuah kha, “Khawvela ruang hmasaber kha ruang chhiarsenlohin a zui tawh a, i pa khan a pa a lo sun tawh a, chutianga insun chhawng zel chuan tun hun hi min thlen a ni” tiin a sawichhuak a nih kha. Thihna awm talo se, khawvela mihring piang tawh zawng zawng hi khawvelah la awmin hringnun hi han hmangho vek mai dawn teh ila chuan khawvel hi a buai ve ngawt ang le!!
He hringnuna Siamtu’n themthiam taka Thihna a lo dah hi nun tihlutu, nun timawi a tithlakhlelhawmtu a lo ni a, anchhia awzawng a lo ni love
Subscribe to:
Posts (Atom)